Taalontwikkelend lesgeven

Vrijdag 17 november

13.15 u. - Hilde Bloemheuvel & Sara Wolvenne (MP.H01.093/ Symposiumzaal)

Het vergroten van draagvlak voor taalontwikkelend lesgeven bij praktijkdocenten en instructeurs in het middelbaar beroepsonderwijs.

De basisvaardigheden van studenten in het middelbaar beroepsonderwijs gaan achteruit (Staat van het onderwijs, 2021). Veel instructeurs en (praktijk)docenten vinden dat het werken aan taaldoelen voornamelijk bij de docenten Nederlands moet liggen, terwijl onderzoek uitwijst dat het wenselijk is om Nederlands te integreren in alle onderwijseenheden van de opleiding. Binnen het Deltion College heeft Hilde Bloemheuvel onderzoek gedaan naar het creëren van draagvlak voor taalontwikkelend lesgeven bij instructeurs en (praktijk)docenten. Zij heeft een interventie onderzocht: het inzetten van posters met concrete tips om inzicht en draagvlak te creëren. Uit de resultaten is gebleken dat er na de interventie meer draagvlak en bewustzijn bleek te zijn voor taalontwikkelend lesgeven op een aantal afdelingen van het Deltion College. Een tweede onderzoek doet Sara Wolvenne nu op het ROC Nijmegen. Naar aanleiding van de aanbevelingen uit het eerste onderzoek is de interventie aangescherpt en verbeterd. Graag delen we onze bevindingen en concrete tips op HSN 2023.

 

14.15 u. - Melanie de Koning-Riekwel (MP.H01.093/ Symposiumzaal)

Hoe leid je een taalbewuste teacher leader op?

Leerlingen of studenten die stuklopen op de lastige taal in teksten en opdrachten, collega’s die klagen over de beperkte woordenschat en slecht geformuleerde zinnen. Herkent u dit? De Master Taalbewust Leren van de Hogeschool Rotterdam leidt leraren op tot taalbewuste teacher leaders. Deze zijn in staat om inclusief en krachtig taalbeleid vorm te geven binnen hun school of organisatie, en met hun team onderwijs te bieden met optimale ontwikkelkansen voor álle leerlingen.

 

15.45 u. - Mariska Okkinga en Kirsten van den Heuij (MP.H01.093/ Symposiumzaal)

Taal-vakintegratie in het hoger onderwijs: wat is hierover bekend uit de literatuur?

De aandacht voor de talige aspecten van het hoger (beroeps)onderwijs wordt steeds groter. Onderwijsteams, docenten en studenten zien steeds duidelijker het verband tussen kennisverwerving voor het toekomstige beroep en taalvaardigheid. Maar vaak ontbreekt de expertise om de didactiek van taalgericht vakonderwijs duurzaam in te bedden. In deze presentatie wordt een overzicht gegeven van de wetenschappelijke literatuur op het gebied van taal- en vakgeïntegreerde benaderingen in het hoger onderwijs enerzijds, en een overzicht van de grijze literatuur die is verschenen in Nederland en Vlaanderen anderzijds. We richten ons hierbij op welke benaderingen zijn onderzocht en op welke wijze, alsook wat de uitkomsten zijn van deze studies. We gaan met elkaar in gesprek over de resultaten en onderzoeken gezamenlijk welke benaderingen kansrijk zijn voor het hoger (beroeps)onderwijs in Nederland en Vlaanderen.

 

16.45 u. - Tamar Israƫl (MP.H01.093/ Symposiumzaal)

Taaldocenten overbodig? Over taal- en vakintegratie

‘Elke docent een taaldocent.’ Die leus wordt vaak gebruikt als het gaat om taalbewust (hoger) onderwijs.  Wanneer in alle onderwijsactiviteiten aandacht wordt gegeven aan de taalontwikkeling van de student, in de beroepscompetenties ook de talige component daarvan wordt meegenomen en in de constructieve afstemming van het curriculum talige voorwaarden een rol spelen, doemt de vraag op: "Waar hebben we nog een taalexpert voor nodig?"  In deze workshop bekijken we verschillende scenario's voor taal- en vakintegratie in het hoger beroepsonderwijs, waaronder volledige taal- en vakintegratie, flankerend vakgericht taalonderwijs, taalgericht vakonderwijs en andere vormen, met steeds de vraag: hoe borgen we de talige competenties en taallijnen en wat is daarbij de rol van de taaldocent? We richten ons hierbij op het hoger onderwijs, maar ook voor andere onderwijscontexten kan deze exercitie nuttig zijn als het gaat om de plek en inhoud van de taalles ten opzichte van de andere vakken.